Khám phá hòn đảo ma Hashima ở Nhật Bản - Di sản văn hóa thế giới của UNESCO

Ảnh: kntrty / Flickr

Cách thành phố Nagasaki khoảng 15km là một hòn đảo bị bỏ hoang, vắng bóng người ở nhưng lại chìm trong những điều bí ẩn. Đảo Hashima, từng là thánh địa khai thác than trên biển, hòn đảo này là một đại diện rõ nét cho quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng của Nhật Bản.

Trên thực tế, hòn đảo này còn được gọi là Gunkanjima (có nghĩa là Đảo Chiến hạm), sở dĩ nó có cái tên như vậy là do hình dáng của hòn đảo này rất giống với một con tàu thiết giáp hạm của Nhật Bản. Về mặt lịch sử, đảo Hashima chính thức hoạt động như một cơ sở khai thác than từ năm 1887 cho đến năm 1974.

Ảnh: waka/ Flickr

Hình dạng kỳ lạ của hòn đảo là vì đó là một hòn đảo nhân tạo, là sản phẩm của tập đoàn Mitsubishi tạo ra từ năm 1887, với mục đích trở thành mỏ khai thác than đá chất lượng cao dưới đáy biển.

Thời kỳ đó, Hashima là nguồn cung nhiên liệu chính cho nhà máy thép khổng lồ Yawa, do đó cần đến một nguồn nhân công rất lớn. Diện tích chỉ 6.3 ha, nhưng Hashima có đến 71 tòa nhà, cao ốc, dây chuyền mỏ than.
Thời kỳ đỉnh điểm vào năm 1959, hòn đảo đã từng là nơi đông đúc nhất thế giới, chật chội đến mức hơn 5.000 con người phải chen chúc trong một tòa nhà có diện tích khoảng 0.16km vuông.

Với mục đích trở thành nơi ăn chốn ở định cư của công nhân, đảo Hashima không thiếu thứ gì, trừ... nghĩa địa. Trường học, sân chơi, phòng gym, rạp chiếu phim, quán bar, nhà hàng... thậm chí có cả những ngôi chùa, đền thờ thần linh nữa.

Ảnh: Ronald Woan / Flickr

Tuy nhiên vào cuối thập kỷ 60 của thế kỷ XX, nền kinh tế Nhật Bản bỗng nhảy vọt với sự xâm chiếm của dầu mỏ. Trữ lượng than bắt đầu cạn kiệt và dầu mỏ bắt đầu thay thế than, các mỏ than dần đi vào quên lãng, hòn đảo này đã buộc phải đóng cửa và những người sinh sống tại đây cũng rời đi. Và vào một ngày giữa tháng 4/1974, khi cư dân đảo cuối cùng lên thuyền trở về Nagasaki, Mitsubishi tuyên bố đóng cửa hòn đảo Hashima, hòn đảo này chính thức bị bỏ hoang. Ngày nay, "hòn đảo ma" là cái tên người ta nhớ nhất khi nhắc đến hòn đảo này.

Sau đó, đảo Hashima đã bị bỏ qua trong gần ba thập kỷ. Nhưng khi những bức tường bê tông bị bỏ hoang dần sụp đổ theo thời gian và hệ thực vật phát triển mạnh mẽ, hòn đảo đổ nát này đã thu hút sự chú ý của những người quan tâm đến sự nguyên vẹn của các di tích lịch sử.

Sau khoảng 50 phút đi tàu từ bến Nagashaki về phía Tây Nam, du khách du lịch Nhật Bản khám phá “đảo ma” sẽ nhìn thấy một chiếc "chiến hạm" sừng sững nổi ở giữa biển khơi.

Ảnh: Ronald Woan / Flickr

Trước khi dầu mỏ trở thành trụ cột năng lượng của quốc gia, thì than đá là nhiên liệu chủ yếu và Gunkanjima chính là một biểu tượng quan trọng của thời đại công nghiệp hóa thần kỳ.

Năm 2001, Mitsubishi đã hiến tặng đảo Hashima cho thị trấn Takashima, rồi đến năm 2005 chính thức thuộc về Nagasaki.

Kể từ năm đó, thành phố bắt đầu thực hiện một chiến dịch quảng bá du lịch cho hòn đảo: cho phép nhà báo lên đảo, khôi phục cầu tàu phục vụ du lịch, cải tạo một số khu vực đã xuống cấp. Những tòa nhà quá cũ và không an toàn đều bị cấm vào.

Và rồi công sức của họ cũng được đền đáp. Vào tháng 7/2015, UNESCO chính thức công nhận đảo "chiến hạm" là một di sản văn hóa thế giới. Đó là sự ghi nhận xứng đáng cho một địa điểm gắn với lịch sử thời đại công nghiệp và sản xuất.
(Ảnh đại diện bài viết: Daisuke Kishi / Getty Images)